zondag 6 januari 2019

Harari en het bewustzijn 4

De mens uniek
Wat de mens uniek maakt zegt Harari is in de eerste plaats zijn vermogen tot flexibel samenwerken en in de tweede plaats omdat hij als enige soort een intersubjectief web van betekenis kan weven.
Ook hier heb ik de neiging een andere kant uit te denken. Laten we eens kijken naar de fysieke verschillen tussen mensen en alle andere dieren. We zien zo in de eerste plaats de omvang van de hersenen. Bij de homo sapiens ligt het aantal hersencellen in de buurt van de 85 miljard. Bij de gorilla bijv., met een min of meer vergelijkbare lichaamsbouw, is het aantal hersencellen naar het schijnt in de buurt van de 40 miljard. Men mag mijns inziens aannemen dat dit verschil in aantal hersencellen een rol speelt bij het gebruik van de hersenen. Het dient ergens voor. Als we ervan uitgaan dat 40 miljard hersencellen voldoende zijn om alle lichaamsfuncties van een dier als de gorilla te besturen, wat kunnen we dan wel niet verwachten van een extra 40 miljard cellen die dingen kunnen besturen waarvan de gorilla geen weet heeft.
Een tweede punt dat niet onbelangrijk lijkt is dat de mens het enige gewervelde dier is dat op twee benen rechtop loopt. Dat heeft het enorme voordeel dat de mens in de normale lichaamshouding altijd twee ledematen beschikbaar heeft om andere dingen te doen dan zich overeind te houden of te verplaatsen. De mens kan van nature ‘multitasken’. Deze fysieke eigenaardigheid maakte het mogelijk dat de handen konden evolueren tot instrumenten met een ongelovige flexibiliteit en 'handigheid'.
Deze verschillen ten opzichte van andere gewervelde dieren geven de mens een enorm voordeel, dat kan uitlopen op de kenmerken die Harari vermeldt.
De mens als verhalenverteller kan zich dan ook wijsmaken – en heeft dat ook door de eeuwen gedaan – dat hij eigenlijk boven de schepping staat en geen rekening hoeft te houden met het ecologisch systeem waarvan hij deel uitmaakt. Pas bij deze generatie begint het door te dringen dat dat verhaal een grote luchtbel is en in de termen van onze tijd: fake news.



Geen opmerkingen:

Een reactie posten