Democratie

Tegelijk met de stempas viel ook de Verkiezingskrant 2018 in de bus. In de Verkiezingskrant presenteren 14 politieke partijen zich voor de verkiezingen die over een goede week moeten plaatsvinden.
Ik zeg veertien maar helemaal zeker ben ik er niet van. Want op een van de bladzijden staat een presentatie van Surplus. Is dat ook een politieke partij? Het zal wel niet. Maar de advertentie is van dezelfde grootte is als de advertenties van de politieke partijen.
In de advertentie van de Bredase Stadspartij lees ik dat er steeds minder Bredanaars de moeite nemen om hun stem uit te brengen. Bij de verkiezingen van 2010 en 2014 was dat nog maar 48,1% resp. 47,9% van de kiesgerechtigden. Met getallen kun je goochelen. Toen ik in 1970 in Breda kwam werden ook verkiezingen gehouden. Het waren de eerste gemeenteraadsverkiezingen na het afschaffen van de opkomstplicht. De opkomst in Breda was toen ongeveer 54%.
Maar de bevolking van Breda was toen ongeveer 120 000 tegen nu ongeveer 180 000. Het is dus maar de vraag of het aantal opgekomen kiezers sindsdien wel zoveel kleiner is geworden. Het is ook maar de vraag of het erg is. Een hoge opkomst betekent meestal dat er iets erg mis is. Misschien dat een opkomst van ongeveer 50% wel een aanwijzing is dat de burger relatief tevreden is over zijn bestuur.
Wat willen veertien partijen voor Breda?
Om te beginnen bij de laatste partij in deze verzameling: de Stadspartij is voorstander van de direct gekozen burgemeester, referenda en een betere weerspiegeling van de samenleving in de gemeenteraad. Dat betekent vermoedelijk dat de huidige vertegenwoordiging niet goed is of niet goed genoeg. De stadspartij vindt dan ook dat menswaardige zorg een recht is dat alle inwoners toekomt.
50Plus, dat zich solidair verklaart met jong en oud, wil dat voor zorgtaken bestemd geld uitsluitend aan die zorg wordt besteed en niet wordt ingezet voor andere doelen.
Zorg is een belangrijk punt voor alle partijen die daarmee aan willen geven ook sociaal met de inwoners mee te denken. Begrijpelijk, want iedereen merkt dat de zorg een steeds groter aandeel van de begroting opslorpt.
Maar afgezien van de zorg blijken alle politieke partijen het beste voor te hebben met Breda. En dat doet een mens goed. Maar noch uit de Verkiezingskrant, noch ook uit het verkiezingsdebat dat een week werd gehouden was er veel veel verschil te bespeuren tussen de partijen. Hetgeen vermoedelijk betekent dat het ook niet veel uitmaakt op welke partij je stemt.
Ik hoor wel eens mensen die vinden dat het grote aantal partijen de dood in de pot is voor de democratie. Ik kan die opvatting eigenlijk niet delen.
Goed beschouwd zouden verkiezingen waarin 39 partijen de 39 zetels van de Bredase gemeenteraad de meest democratische afspiegeling zijn van de bevolking denk ik. Als je het aantal zetels nog wat uitbreidt en rekening houdt met de lage opkomst kom je met de raadsvergaderingen al gauw in de buurt van een referendum. En sommige partijen noemen zich daar een groot voorstander van. Directe democratie.
Vroeger spraken we over die directe democratie wel als over de bekende Poolse landdag.