Moderne tijd vroeger

Onder de kop: 'Deze straat is puur goud' geeft het Financieel Dagblad op 19 augustus een grote foto van de Knowledge Mile. De knowledge mile blijkt een stuk te zijn van de Wibautstraat in Amsterdam. Ik zou het artikel na oppervlakkig scannen vermoedelijk zonder meer opzij hebben gelegd, maar ik werd getroffen door het zinnetje: 'En recht tegenover zijn (zijn verwijst naar decaan Geleyn Meijer van de Hogeschool van Amsterdam, HvA) raam de hoge stalinistische gevel van het Kohnstammhuis, waar ooit de Belastingdienst in zat.'

Mijn gedachten gaan terug naar (ik denk) 1952. Ik zat op de HBS (de derde vijf) aan de Mauritskade en bezocht het nieuwe kantoor van mijn vader. Mijn vader werkte voor de accountantsdienst en had zijn kantoor tot die tijd gehad in het Oost-Indisch huis, het vroegere hoofdkantoor van de VOC.
Ik had hem daar ook wel eens bezocht, maar heb slechts vage beelden van het gebouw, dat naar mijn herinnering was uitgerust met wat een Jacobsladder werd genoemd, een ketting van open liftcabines die permanent ronddraaide. Als je met de lift naar boven of naar beneden wilde hoefde je slechts te wachten tot de vloer van een cabine ongeveer gelijk was met vloer van de etage waar je je bevond.

Mijn vader toonde me vol trots de inrichting van het nieuwe kantoor dat was uitgerust met een gewone lift. Hij liet me zijn nieuwe kantoor zien en de moderne kantine op de bovenste etage, met schilderijen van de moderne abstracte kunst. Ik kan me herinneren dat mijn vader met de hem eigen lichte ironie raadde naar de betekenis van dat wat afgebeeld stond en waarvan hij probeerde te raden wat het voorstelde.
Vanaf de bovenste verdieping van dat kantoor, waarvan ik toen niet wist dat het het Kohnstamm huis was, hadden we een prachtig uitzicht over de nog vrijwel lege Wibautstraat. In de verte konden we over de spoorlijn die naar het Muiderpoortstation ging het Amstelstation zien.

Vanaf dat nieuwe kantoor - dat nu dus als stalinistisch wordt beschouwd, maar tijden veranderen - kon mijn vader tijdens zijn middagpauze een korte wandeling maken naar het Oosterpark. Het Oosterpark grensde aan onze HBS en werd in die tijd ieder jaar gebruikt voor de Oosterparkloop. In 1953 liep ik ook mee met die wedstrijd (over een afstand van ongeveer 2 km) en mijn vader kwam met een collega kijken. Ze waren niet erg onder de indruk, ik eindigde ergens achter in het peloton.

Hoewel mijn vader een voor die tijd encyclopedische kennis had werd de Wibautstraat toch niet gezien als een kennis straat bij uitstek, maar de HvA was er toen ook nog niet gevestigd.